Trải qua 10 năm lập nghiệp, từ việc làm công cho những tập đoàn hàng đầu trong lĩnh vực chuyên môn, cho đến khi xây dựng doanh nghiệp riêng và mở rộng quy mô từ một cho đến hàng trăm người, tôi ngộ được một công thức cho bản thân để xây dựng một sự nghiệp bền vững, một cuộc đời toàn vẹn, tôi gọi là “ngũ hiểu”. Những gì tôi chia sẻ dưới đây, bạn có quyền tin hoặc không tin, nhưng nó chính là những gì tôi đã áp dụng trong suốt nhiều năm nay để gặt hái nhiều thành tựu cho bản thân.
Ngũ hiểu mà tôi ngộ ra, dựa trên nguyên tắc ngũ hành tương sinh tương khắc của phương Đông. “Người xưa cho rằng trong quá trình đối lập và chuyển hóa của hai cặp âm cực và dương cực, cùng nhau dung nạp và tương khắc mà sản sinh ra 5 dạng vật chất cơ bản gọi là kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Vạn vật được trời sinh ra và chuyển hóa thành 5 dạng vật chất trên và được gọi là ngũ hành.” Chính vì yếu tố trên mà người xưa đã biết vận dụng sự cân bằng ngũ hành, tính tương sinh tương khắc để áp dụng cho nhiều phạm trù trong cuộc sống, từ y học cho đến phong thủy, kinh doanh,... Vậy nên tôi cũng sẽ sử dụng ngũ hành để giải thích về ngũ hiểu – từ đó giúp định hướng những điều mà một người cần biết để có được một cuộc đời viên mãn.
Trong ngũ hiểu tương ứng với ngũ hành, tôi định nghĩa như sau: hành Mộc là hiểu về sức khỏe – gốc rễ của mọi thành tựu mà một người có thể đạt được phải dựa trên nền tảng sức khỏe. Hành Hỏa là hiểu về chuyên môn – để khởi đầu và đưa sự nghiệp phát triển, một người cần có năng lực chuyên môn tốt. Hành Thổ là hiểu về lãnh đạo – để mở rộng sức ảnh hưởng và quy mô doanh nghiệp, một người cần thấu hiểu về kỹ năng lãnh đạo. Hành Kim là hiểu về đồng tiền – kiếm tiền chỉ là nửa đầu của câu chuyện, một người cần hiểu về cách nền kinh tế & đồng tiền hoạt động để có thể dùng tiền, tái đầu tư tiền. Hành Thủy là hiểu về dạy con – không cần nói nhiều, con cái chính là thành tựu trọn đời của cha mẹ, là người sẽ kế thừa và tiếp nối những di sản mà cha mẹ đã mất cả đời để gây dựng nên. Bạn thấy đấy, ngũ hiểu vô cùng quan trọng, bởi chỉ cần thiếu một trong năm hiểu, một người chắc chắn sẽ gặp vô vàn khó khăn trong quá trình xây dựng sự nghiệp trọn đời, điều này giống như ngũ hành vậy, nếu thiếu một hành thì trời đất không thể cân bằng, vạn vật không thể sinh sôi.
Ngũ hành có tương sinh tương khắc, và ngũ hiểu cũng vậy. Trước hết, tôi muốn nói về tương sinh:
- Mộc sinh Hỏa – sức khỏe sinh chuyên môn. Không cần phải nói nhiều, một người có sức khỏe tốt chính là nền tảng để họ có thể trau dồi trí lực và làm việc một cách tập trung, đều đặn và trở thành chuyên gia trong lĩnh vực mà họ theo đuổi. Vậy nên hiểu về sức khỏe vô cùng quan trọng để giúp một người biết cách duy trì sự khỏe mạnh một cách lâu dài và tiến đến làm chủ chuyên môn.
- Hỏa sinh Thổ - chuyên môn sinh lãnh đạo. Có nền tảng chuyên môn vững chắc sẽ giúp một người tiến lên nấc thang cao hơn trong sự nghiệp, chính là việc trở thành người lãnh đạo tổ chức. Vậy nên, sau khi một người hoàn thiện được kỹ năng chuyên môn, nên tiếp tục đầu tư để phát triển kỹ năng lãnh đạo, nếu không sẽ bị dậm chân tại một vị trí trong nhiều năm trời.
- Thổ sinh Kim – lãnh đạo sinh tiền bạc. Một người có năng lực lãnh đạo sẽ giúp họ quy tụ được nhiều người về cùng làm việc với mình, từ đó tạo ra lợi nhuận nhiều hơn cho tổ chức. Ở đây, hiểu về cách đồng tiền vận hành, từ đó biết cách sử dụng & đầu tư đồng tiền hợp lý, đó chính là yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến tương lai của mỗi cá nhân, gia đình & tổ chức.
- Kim sinh Thủy – tiền bạc sinh nuôi dạy con. Ai cũng muốn nuôi dạy con cái nên người, nhưng giới hạn của việc tạo cho con cái những điều kiện tốt nhất, lại nằm ở chính túi tiền của họ. Hơn thế nữa, khi biết cách khiến “đồng tiền làm việc thay mình”, một ngưới sẽ vừa có cả thời gian và tiền bạc để chăm lo cho thế hệ sau để kế thừa và phát huy những thành quả mình đã gặt hái.
- Thủy sinh Mộc – nuôi dạy con sinh sức khỏe. Con cái thành đạt, nên người chính là niềm tự hào của cha mẹ, từ đó giúp giữ sự hạnh phúc lâu dài trong mỗi gia đình. Khi một người biết cách nuôi dạy con đúng, chắc chắn họ sẽ giảm bớt rất nhiều áp lực, từ đó có sức khỏe và sự tập trung để phát triển sự nghiệp của riêng mình.
Vậy còn ngũ hành tương khắc như thế nào?
- Mộc khắc Thổ - sức khỏe khắc lãnh đạo. Đỉnh cao của lãnh đạo chính là lãnh đạo bản thân, và muốn biết một người lãnh đạo bản thân tốt thế nào, có thể nhìn vào cách họ đối xử và rèn luyện sức khỏe. Vậy nên, trở ngại của việc phát triển lãnh đạo, cốt lõi nằm ở việc phát triển chính sức khỏe cá nhân của người lãnh đạo đó.
- Thổ khắc Thủy – lãnh đạo khắc nuôi dạy con. Con cái thường chỉ làm theo những gì nó thấy cha mẹ làm, do đó bản thân mỗi người cha mẹ phải là một tấm gương tốt và gầy dựng được sức ảnh hưởng với chính những thế hệ sau trong gia đình – đây cũng chính là cốt lõi của thuật lãnh đạo, như John Maxwell từng nói “lãnh đạo là ảnh hưởng, không hơn không kém”. Vì vậy, nếu một ai gặp vấn đề trong việc dạy con, khả năng lớn là họ chưa có đủ hiểu biết về kỹ năng lãnh đạo.
- Thủy khắc Hỏa – nuôi dạy con khắc chuyên môn. Ông bà xưa từng nói “tu thân, tề gia rồi mới trị quốc và bình thiên hạ”, vậy nên việc tề gia có ảnh hưởng rất lớn trong việc xây dựng sự nghiệp của một người. Thông thường, vấn đề chuyên môn không quá khó, vấn đề thực sự của một người khi phát triển sự nghiệp, chính là tề gia không tốt, dẫn đến việc gia đình ảnh hưởng và chi phối rất lớn tới quá trình phát triển sự nghiệp.
- Hỏa khắc Kim – chuyên môn khắc tiền bạc. Đây có thể là điều dễ thấy nhất, bởi “thu nhập tỷ lệ thuận với năng lực chuyên môn”. Nếu một người gặp khó khăn về tiền bạc, thu nhập không như mong muốn, thì gốc rễ vẫn nằm ở việc họ thiếu đào sâu vào việc phát triển chuyên môn.
- Kim khắc Mộc – tiền bạc khắc sức khỏe. Ngày nay, rất nhiều người gặp vấn đề về sức khỏe, mà nguyên nhân đến từ những thói quen xấu trong quá trình lao động. Vậy nên mới có câu nói “lúc trẻ đổi sức khỏe kiếm tiền, lúc già lại đổi tiền để tìm lại sức khỏe”.
Bạn thấy đấy, khi rõ về tương sinh tương khắc theo ngũ hành, tôi biết được mối quan hệ mật thiết của từng yếu tố trong ngũ hiểu, từ đó biết được những vấn đề trong cuộc sống đến với mình là do đâu và tìm cách khắc phục nó. Trong ngũ hành có nguyên tắc, để khắc phục những vấn đề phức tạp và có ảnh hưởng lâu dài, thì cần làm “mẹ tốt con tốt thì nó tốt, nó khắc cái nào thì làm cho cái nó khắc tốt, nó sẽ tốt”. Lấy ví dụ, khi tôi gặp vấn đề trong công việc chuyên môn (hành Hỏa), dĩ nhiên việc cấp bách là tôi phải giải quyết cho xong vấn đề nhất thời đó, nhưng để giải quyết dứt điểm về lâu dài, tôi cần xem lại mẹ nó là sức khỏe (hành Mộc), con nó là lãnh đạo (hành Thổ), cũng như cái nó khắc là tiền bạc (hành Kim). Dễ dàng nhận thấy, khi sức khỏe tốt thì làm việc sẽ tập trung và bền bỉ hơn, khi kỹ năng lãnh đạo tốt thì làm việc sẽ hiệu quả hơn, và khi tài chính tốt thì những quyết định trong công việc sẽ ít bị vấn đề tiền bạc chi phối, từ đó giúp tôi có quyết định chính xác và mang tính lâu dài. Hoặc khi tôi muốn có một nền tảng tài chính lớn mạnh, tức là tiền bạc (hành Kim), tôi cần nghiêm túc xem xét lại mình phải làm gì với mẹ nó là lãnh đạo (hành Thổ), con nó là con cái (hành Thủy), và cái nó khắc (sức khỏe). Kỹ năng lãnh đạo giúp tôi kiếm tiền được tốt hơn, nuôi dạy con cái chính là một khoản đầu tư quan trọng lâu dài, và hiển nhiên sức khỏe nếu biết cách kiểm soát thì nó là nguồn lực lớn để tôi tiếp tục làm việc & tạo ra dòng tiền, còn nếu ngược lại sức khỏe kém thì sẽ khiến tôi hao tâm tốn của rất nhiều.
Vậy thì tôi đã làm gì để hoàn thiện ngũ hiểu?
Thời điểm mới ra lập nghiệp vào những năm 2010, hành trang ra đời của tôi không có gì ngoài một tấm bằng đại học đủ để mình có một công việc ổn định để mưu sinh. Tôi bắt đầu hành trình học từ trường đời của mình, đầu tiên là tiếp tục nâng cao năng lực chuyên môn thông qua việc học lên cao học và nhận rất nhiều project từ lớn đến nhỏ để làm ngoài. Sau 2 năm, tôi gặp một biến cố về sức khỏe và từ đó thay đổi quan điểm về lập nghiệp, tôi bắt đầu nghiên cứu thêm về y học & sức khỏe để bảo vệ bản thân và gia đình mình tốt hơn. Nhờ vào việc hành Thổ (sức khỏe) vững chắc, mà từ thời điểm đó đến giờ, bản thân tôi không cần phải vào bệnh viện giải quyết vấn đề sức khỏe cá nhân lần nào, kể cả người thân trong nhà cũng vậy, nhờ đó tôi có thể làm việc cần mẫn như một chú ong thợ trong suốt gần 10 năm sau đó và đưa sự nghiệp thăng hoa. Năm 2012, tôi bắt đầu học nhiều hơn về kinh doanh và quản lý tài chính cá nhân, đồng thời cũng bắt đầu khởi sự kinh doanh của riêng mình. Với một người kỹ sư tay ngang ra làm kinh doanh, việc gặp vô vàn khó khăn, thử thách là điều đã được báo trước. Nhưng nhờ sự quyết tâm, kiên trì, cộng với việc có định hướng đúng đắn và những người cố vấn tận tâm, tôi hoàn thiện được năng lực lãnh đạo (hành Thổ) và kỹ năng quản lý tiền bạc (hành Kim). Đến năm 30 tuổi thì tôi đạt được mục tiêu sự nghiệp mà tưởng như phải mất cả đời để theo đuổi (nếu vẫn tiếp tục con đường cũ), đến bây giờ tôi vẫn đang nỗ lực cho những mục tiêu lớn hơn, đồng thời góp công góp sức trong việc đào tạo và dìu dắt những thế hệ đi sau. Vợ chồng tôi có con vào năm 2018, vẫn còn một hành trình dài phía trước để nuôi dạy con cái nên người, nhưng có thể nói tôi đã chuẩn bị tất cả những thứ cần thiết (tài chính, kỹ năng dạy con, tầm nhìn lập nghiệp, năng lực lãnh đạo,...) để giúp cháu có điều kiện tốt nhất khôn lớn nên người và kế thừa sự nghiệp mà tôi đang gầy dựng và để lại cho cháu sau này
